Je zal het waarschijnlijk wel herkennen, ik heb hier ook last van, dus je staat niet alleen: als je foto's gaat maken wil je eigenlijk andere foto's dan iedereen aan het maken is. Je wilt altijd blijven groeien en altijd beter worden.
Afgelopen dagen was ik fotograaf bij een traingingskamp voor voetballers met als doel om het fundament te leggen om de eerste klasse te gaan bereiken. Gezien de hoge ambities ging het er in de wedstrijden snel aan toe. En dat wilde ik graag vastleggen.
Ik heb gekozen om delen van de wedstrijd met een lage sluitertijd te gaan schieten en niet alle actie te gaan bevriezen maar juist om de actie veel meer dynamiek en snelheid te geven. Foto's die anders zijn, die opvallen. En die je in je buik een gevoel van snelheid geven.
Want fotografie is emotie, net als sport. En die combinatie is ijzersterk.
In deze mail leg ik uit wat ik doe en hoe ik de dynamiek in de foto's bereik. Helaas is fotografie niet zomaar toepassen van een paar standen op je camera, maar is het proberen, experimenten en daarna echte resultaten bereiken.
We beginnen met een basisprincipe van de fotografie. Want we gaan met onscherpte werken en er is 1 regel die hier essentieel is: als je onscherpte in je foto hebt dan moet je ook ergens in je foto scherpte hebben, waar je oog heen kan gaan. Als er geen scherpte in je foto zit dan heeft je oog geen rust en wordt de foto vaak gezien als mislukt.
Aan de andere kant, als je actie hebt in je foto en alles is bevroren dan is dat soms heel mooi maar soms is dan de foto niet goed.
Kijjk je wel eens naar het Perfecte Plaatje? Zowel in dit seizoen als vorige seizoen werden foto's met een helicopter (dit jaar bij reddingsbrigade en vorige jaar bij de legeropdracht), als minder geslaagd gezien, omdat de wieken bevroren waren en geen beweging lieten zien.
Dit principe heb ik gebruikt bij de voetballers, maar dan gaan we wel een een stapje verder dan met de helicopter foto's.
Laat me uitleggen hoe ik hier te werk ben gegaan:
In de eerste plaats zet ik mijn camera op autofocus continues of AI servo. Ik heb namelijk snel rennende voetballers waarbij de afstand van mijn onderwerp naar mijn camera continu anders is. De autofocus moet dus echt de voetballers blijven volgen als ik mijn ontspanknop half ingedrukt houd.
Ik wil graag bij een actie een aantal foto's tegelijkertijd/achter elkaar schieten. Dus ik stel ook mijn camera in op continues high (snel foto's achter elkaar maken als ik de knop ingedrukt houd).
Daarnaast moet ik zelf gaan bepalen hoe snel de sluitertijd is. Ik moet hier de 'gouden' sluitertijd zien te vinden: snel genoeg om mijn onderwerp te bevriezen, langzaam genoeg om de rest onscherp te maken door beweging. Er is hier echter geen standaard sluitertijd voor, maar dit is puur proberen en experimenteren.
Zo ging ik tewerk: Ik heb mijn telelens (70--200) gebruikt om de actie wat dichterbij te halen. Ik mag natuurlijk niet het veld inlopen. Daarna ben ik eerst gaan kijken. Ik wil namelijk de techniek van het meetrekken gaan toepassen. Wat dit is?
Bij meetrekken volg je de beweging van je onderwerp van links naar rechts of rechts naar links. Ik weet dat dit niet werkt als een onderwerp naar je toe komt of van je af beweegt. Ook schuin naar je toe is erg lastig. Dus het liefst van links naar rechts of andersom.
Ik ben begonnen met een sluitertijd van 1/100. En begin eerste voor mijzelf even te kijken hoe het voelt. Ik heb mijn autofocus hier op 9-punts gezet, 1 hoofdpunt en 8 hulppunten er omheen. En ik probeer het hoofdpunt op de voetballer aan de bal te houden, ik houd de knop half indruk (back button focus mag ook, maar als ik 2 vingers moet gebruiken tijdens snelle sport dan krijg ik een error in mijn hoofd).
En ik merk dat mij camera een workout krijgt, de focus blijft bijstellen en mijn onderwerp scherp houden. Dat gaat de goede kant op.
Het is essentieel om met de camera precies de snelheid van de speler te volgen. Dus ik houd mijn scherpstelpunt precies op deze speler (uitdaging). Als de speler echter plotseling springt dan weet ik dat ik beweging krijg omdat ik wel van links en rechts ga, maar exact op dat moment ook naar boven gaan, dat lukt niet, dan ben ik altijd te laat.
En dan is het tijd voor de eerste serie. Ik kijk goed rond en wacht tot een speler versneld van de ene naar de andere kant en...klik..klik...klik..klik..klik. De eerste serie foto's staat erop.
Nu is het van belang om de scherpte te checken. Ik kijk naar de speler waarop de focus stond. Ik zie onscherp, onscherp, scherp, onscherp, scherp. Ik weet dat ik de meeste foto's weg moet gaan gooien omdat de spelers geen vaste patrononen hebben en dus best vaak onscherp zijn,
In mijn Alles over fotografie workshop laat ik deze techniek uitgebreid in de video les zijn op Schiphol en bij een autorace. Daar hebben de vliegtuigen en de auto's altijd dezelfde route en kan ik precies voorspellen hoe ze gaan. Daar weet ik dat ik met veel meer perfecte foto's thuis kom.
Ik check de scherpte altijd op 100% inzoomen op mijn display, want zonder inzoomen is alles scherp.... totdat ik thuis kom en dan is alles onscherp. Herkenbaar?
De oplossing: zoom in en controleer.
Ik herhaal de serie nog een keer met 1/25 en het resultaat is nagenoeg gelijk. Als ik sneller ga dan heb ik meer scherpe voetballers maar veel minder dynamiek van de beweging. Ga ik langzamer dan heb ik geen enkele foto scherp. Ik heb dus heel snel de sweet spot gevonden van 1/100 of 1/125.
Ik blijf series schieten en ik ben blij met het resultaat. Ik hoef namelijk geen 10000 foto's aan te levereren, als ik er voor het voetbalmagazine 10 foto's aanlever die veel dynamiek bevatten dan is de opdrachtgever tevreden.
Deze techniek pas ik bij een aantal wedstrijden afwisselend toe en zo heeft het magazine de keuze tussen geheel bevroren of juist hele dynamische foto's. Missie geslaagd.